|
МЫ ЗАБЫЛИ
Позабыли мы о Потопе,
Позабыли никогда будто
воды нашего океана ног не лизали.
Так этот сияющий песок нас окутал,
словно наркотик пляшущего дервиша.
Мы живем в пустыне не помня о грехопадении,
все, что здесь есть, ничего не значит,
даже могилы со временем развеивает ветер,
чтобы следов не прочел путник,
и не раскаялся новый Городничий.
Этого беспамятства никто не простит нам
кроме Скорпиона, что упадет снарядом,
возвращая веру — назад пути не будет,
когда с мы праведною болью,
стряхнув песок, посмотрим правде в очи.
ПЕРЕД ПАСТОРАЛКОЙ
Мир нам украдкой валится с ног
Бог задремал в чулане
Черти за баром ведут спор
уж даже грехов не хватает.
Наконец-то все на одном языке
неторопливо бубнят
На полустанке Тщетность застрял
Последний поезд в Ад.
Стоят на на мертвой башне часы
от страха что время настало
На них связанный Ангел висит
Жгутом вины запоздалой.
Мальчишки идут колядовать
каждый второй матерится..
Пустые хаты — полный погост.
Что ж, новый народ народится...
ГОСТЕПРИИМНАЯ БАЛЛАДА
В дому моем полно гостей
а мысль моя больная прячется
вчера повеситься хотела
уже неизлечима значит
Кто с малолетства с ней знаком
идут справляясь о здоровье
хоть год от года меньше слов
и нас как будто меньше вдвое
И завтра что не наступило
сегодня может нас настигнуть
вчера потерянная правда
мы были там где шли иные
в дорожную не глядя в пыль...
Еще ведь было столько сил
и веры в смысл единой той...
что отреклась от своих слов
и как же мы без них сумеем
теперь сразиться с новым днем.
Ночь нам еще осточертеет
гостим мы ей наперекор.
БАЛЛАДА О ЖЕЛЧИ
Желчь снова собирается в дорогу
и уж ничем не удержать ее
плевки по закоулкам собирает
и гонит с кровью горькое вино
Уж слышно как пора крадется
уж слышатся колядок звуки
в агонии уж вера бьется
в бессилии кусая руки
Где-то еще пищит и стонет
слово на инвалидской пайке
роняет костыли слепое
наклейки заграничные срывая
А желчь стоит уж на пороге
но все никак не соберется
себя боится... иль ее пугают Боги
которым горько переваривать придется.
АНТИБАЛЛАДА
Так крепко сжимаешь ты мои колени
что не решаюсь я пошевелить руками
хотя безумствуют слепые дирижеры
ну а в глазах ветра метут песками.
Пикник гробовщиков и праздник попрошаек
в вороньей мешковине и с пером павлиньим
и не понять мазурка это или полька
когда из них вдруг нотой марш нахлынет
Изба трясется и грохочет крышей
уж двери треснули не стерегут сеней
словно пробила чертова минута
и музыканты провалились вместе с ней
Сжимаешь крепко так меня будто не верю
что ты еще умеешь поверить в ветвь разумного древа
Смотри уж вороны в окно нам бьют крылами
И удивляются что рамы еще держат
БАЛЛАДА О ДЕВЕ СТРОЙНОЙ
Дева стройная
белее ствола березы
склонившаяся над потоком
алчности нашей
не осеняй нас
порою столь ранней
ведь не доросли мы
еще до любви.
Еще когтями
мы царапаем повсюду
жадные мира
уверенные в себе.
Еще мы носим
чужие одежды
и солнца ищем
в каждой непогоде.
Дева что добрее
всех святых детства
настало время намочить ветви
настало время посвящения.
Когда мы станем смиренно
прося твоей руки
дай нам вместо любви
грехов отпущение.
ПЕРЕД АПОКРИФОМ
Ночь словно дым дремлющего огня
кружится над деревом которое тлеет
на какую же ляжет ветвь
имя что в нас еще только зреет...
Сбор урожая планет в разгаре
уже полотно тьмы эмбрион хватает
Отче корней молись в капле
пусть блестит в глазу и не исчезает.
А в примирении и в терпении
кто ж самый лучший в завтра семени
пусть нам случится в порядке чуда
из легкой завесы прорастание.
БАЛЛАДА О БЕДНОСТИ
Она пока еще меня не допекла
пока еще мы боремся друг с другом
сосет меня беззубая когда
тупым пером вдруг уколю ее я.
Порою кровь из пальца ей пущу
лакает как голодная гиена
и жрать стихов не хочет с котелка
скулит но все ж верна мне как супруга.
Какие черти в пару нас свели
когда мое жилище друг оминул
и положил тогда на мой порог
мешок долгов которым сто названий.
И все цирографы готов я подписать
все кроме одного на это время
души твоей я бедность не отдам
хотя она ведь и гроша не стоит.
БАЛЛАДА С НАДЕЖДОЙ
Брат по стиху по червю и по ложке
это место где сходятся все границы
много раз разносилось по саду слова
где каждый крота своего взлелеял.
Мы чутко ждем шагов почтальона
храни нас Господь от вестей из норки
все больше ходов в подземельи без эха
и новое имя в знакомой молитве.
Но пара еще адресов осталась
не каждый крот по утрам работящий
тем более что брюхатая кошка
бегает бдительно по весеннему резво.
Не время туда и пора не настала
растим мы домашнюю эту зверушку
ведь пути и ее неисповедимы
помнит она о Садах — чужих и наших.
БАЛЛАДА ОБНИЩАВШАЯ
Уже даже нам не хочется слышать
собственный голос порою ранней
когда все окна настежь открыты
и повсюду звуки стенаний.
Мы сами не знаем наше ли это
что повсюду еще валяется?
То что годами хранилось заботливо
или это паук отзывается.
Даже мухи убрались из дому
ведь и мухам голод не тетка.
А еще вчера приблудился
двоюродный братец с Востока.
Но и него лучший друг паутины
безработный сидит без дела.
Опаршивели, братья, мать и сестренка
благодарной быть не хотела...
И откуда же к нам явилась
что не выгнать ее помелами
эта зараза которой все мало
скарбу, жратвы и желаний.
Трещит в наших брюхах
незабвенное Лето и вера с надеждой
О как бледно у нас ты себя проявила...
Не глупцы ли сквозь слезы смеются?
НА КРАЮ СВЕТА
Не было коленды хоть о ней просил
Леший встреченный в тайге зимою
Сапфир в глазах его и как Байкал катил
его по соснам он поймав рукою
сухой кашель ветра.
Тулуп на нем снеголицый
и напрасно страх искать за воротом
потерявшим зверя.
И все же... что-то под ним ноет и колотится
как замерзший дятел в кору ударяет
сыплет пепел инея без покаяния
велит склонить голову и искать под ногами
какой-то груз что дыхание спирает.
А тут и Звезда пору предвещает
в сумраке ветвей словно пристыженно
ожиданием что ей никто и полслова
не сумел напеть...
Окрестности Иркутска, 1985 г.
ИЗ КАДРА
Лицо Тайги мороз в сосне ваяет
кожа коры шершава как икона
и ветер в волосы вплетает серебро
метя сугробы в просеках и ярах.
Обняв ладонями березы над обрывом
ноги усталые сложила в буреломах
и шепчут на́ ухо кусты припоминая
размолвку листьев о непостоянстве.
Глаза ее что в дуплах ждут рассвета
вглубь глядя заучили наизусть
каждое дерево
и только короед — прижившийся божок
все сверлить мыслью что уж давно не нова.
Окрестности Братска, 1985 г.
СОН ССЫЛЬНОГО
Откуда здесь Ты, Господи, среди неверных?
Ведь многие Тебя знать не хотят считая
что не было Тебя и прежде и теперь
смирение напрасно и молитва.
А если царский страж Тебя заметит среди нас
таким же вот ссыльным и в плохонькой одежде
Тебя он примет за мятежного
большевика
или кого из наших
что мысли горькие Мицкевича впитал
и видел этот край лишь мутным взглядом
зимой тупя наполеоновский клинок
во Имя что забвенью не подвластно.
А где твои полки страдающих Отец...
Не Ангел ли в березу превращенный
ведет их в наступление...
Листья воинственно звенят
и с хвойных игл стекает
сибирского тумана круговерть.
Окрестности Иркутска, 1985 г.
АНТИФОН НАД БАЙКАЛОМ
О Дева Звездная в неведомой ночи
пусть эполеты царские тебе не снятся
здесь даже века мало чтоб вернуть сто лет
хоть здесь не пережил я ни одной зимы.
О Матерь верная тайге сибирской
хоть б одно проклятое звено из цепи
случилось вырвать бы и бросить в воду
чтобы увидеть как оно кругами
идет на дно на вечное забвенье.
И прежде чем волна о берег затупится
зов голоса услышать приглушенный
на языке родном и умирающей сосной
что с треском падает церковными ногами
Россия древняя стоящая в крови.
О Дева Звездная что поймана в Байкале
прежде чем взгляд осмелился искать Тебя над головой
смирением и памятью всех тех святых могил
прах из которых канул в море пресноводном
быть может хоть одно оставшееся слово
вернется в капле по адресу
уже не запрещенному.
Листвянка на Байкле, 1985 г.
САМОЕ ВРЕМЯ
Так пред звездой что ометает небо
мирское наше своим растрепанным хвостом
взгляд нынешний опередить стремится вечер
и пожеланье первое садится у стола
словно в семью пришла благая весть
ребенком собственным иль младшим братом.
Сколько же в нас еще смирения и веры
что возрождается в одно и то же время
наш ежегодный Феникс очага
с дымом картофелин печеных превращаясь
в ту каплю что летит к морям далеким.
В руках крошится слово над облаткой
к губам приходит в праздничном убранстве
словно должно остаться ежедневно
в каждом из нас чтобы побыть наедине.
УДИВИТЕЛЬНОЕ ДЕЛО
– Вот что я сказать хотел вам:
удивительное дело! -
пирожок сегодня утром,
лаял так, что вместе с будкой
пес удрал, упал с забора
и в сугроб зарылся мордой.
– Неужели, быть не может!
Не поверю! Это все же
очень странно, мой малютка!
Ну признайся, это шутка?
– Как вы можете не верить?
Пирожок стал зубы щерить
и опять залился лаем,
так что и забор с сараем
убежали со всех ног...
А у вас есть пирожок?
– Есть. Но мой сегодня утром
Подружился с псом и будкой
И с сараем и с забором.
И танцует с ними хором.
Перевел с польского Владимир Штокман
|
|
ZAPOMNIELIŚMY
Zapomnieliśmy o Potopie,
zapomnieliśmy jakby nigdy
wody naszego oceanu nie lizały stopy.
Tak nas ogarnął ten świetlisty piasek
jak tańczącego Derwisza narkotyk.
Żyjemy na pustyni bez świadectwa grzechu
wszystko jest tu co jest niczym,
nawet mogiły z czasem wiatr roznosi
aby wędrowiec śladów nie czytał
i spowiedzi nie czynił nowy Horodniczy.
Tej niepamięci nikt nam nie wybaczy
oprócz Skorpiona gdy spadnie jak pocisk
przywracając wiarę — powrót bez odwrotu,
gdy z dostojeństwem sprawiedliwym bólu
z piasku otrzepane spojrzą prawdzie oczy.
PRZED PASTORAŁKĄ
Świat nam się chyłkiem wali z nóg
Bóg przysnął na zapleczu
Czarci za barem wiodą spór
już nawet zabrakło grzechów.
Nareszcie wszyscy jednym językiem
bełkoczą bez pośpiechu
Ostatni pociąg do Piekieł
utknął na stacji — Nicość.
Zegar na wieży martwej świątyni
przestraszył się godziny
Wisi u niego spętany Anioł
powrósłem spóźnionej winy.
Idą chłopcy po kolędzie
klną jeden przez drugiego
Puste chałupy — pełny cmentarz
Cóż się narodzi nowego...
BALLADA GOŚCINNA
A dom mój pełen gości w porze
gdy się myśl struta w kącie chowa
wczoraj się chciała głupia wieszać
nieuleczalnie przecież chora.
Stąd ci co znają ją od dziecka
przychodzą pytać się o zdrowie
choć z roku na rok mniej jest słów
i nas też jakby po połowie...
Goni się jutro nie zastane
zastać nas może przecież dziś
wczoraj zgubiona prawda smutna
byliśmy tam gdzie inni szli
i nikt nie patrzył w drogi pył...
Bo tyle jeszcze było sił
i wiary w sens jedynej...
co się zaparła własnych słów
i jakże teraz z nich odarci
mamy się zmagać z nowym dniem.
Noc nam się jeszcze bardziej zczarci
więc się gościmy przeciw niej.
BALLADA O ŻÓŁCI
Żółć się od nowa zbiera w drogę
i już nie sposób jej utrzymać
plucie po kątach w kubek zbiera
i pędzi z krwią zmieszane wino.
Słychać już jak się skrada pora
każe wyruszyć po kolędzie
i wiara jakby chciała skonać
bezsilnie gryzie puste ręce.
Jeszcze gdzieś piszczy i biadoli
słowo na rencie inwalidzkiej
ślepe i tłucze się o kuli
nalepki zrzuca zagraniczne.
A żółć gotowa i już w progu
jeszcze się nad czymś zastanawia
lęka się siebie... czy też Bogów
którym znów przyjdzie gorzko trawić.
ANTYBALLADA
Tak mocno mnie dzisiaj ściskasz za kolana
że nie mam odwagi poruszyć rękoma
choć szaleją batuty oślepłych dyrygentów
i w oczach wciąż wzmaga się burza piaskowa.
Festyn grabarzy i piknik żebraczy
w kruczych siermięgach strojnych w pawie pióra
już nie wyznasz czy mazur czy to jeszcze polka
gdy znów przebija z nich nuta marszowa.
Izba nam się trzęsie i trzeszczy gontami
drzwi już puściły i nie strzegą sieni
jakby czarcia pod nimi wybiła godzina
i miała się zapaść wraz z muzykantami.
Tak mocno mnie ściskasz jakbym tracił wiarę
że jeszcze potrafisz uwierzyć w gałąź rozumnego drzewa.
Patrz już nam kruki biją w okna skrzydłami
zaskoczone że trzyma je jeszcze futryna.
BALLADA O PANNIE STRZELISTEJ
Panno strzelista
bielsza niż pień brzozy
schylona nad strumykiem
naszej zachłanności
nie czyń nam cienia
о zbyt wczesnej porze
wszak nie dorośliśmy
jeszcze do miłości.
Pazurami jeszcze
haratamy wokół
pazerni świata
zadufani w sobie.
Jeszcze nosimy
przyodziewek z brata
1 słońca szukamy
w każdą niepogodę.
Panno łaskawsza
niż dziecinni święci
czas wymoczyć witki
czas na poświęcenie.
Gdy staniemy z pokorą
prosząc cię o rękę
zamiast miłości
daj nam rozgrzeszenie.
PRZED APOKRYFEM
Noc jak dym z drzemiącego ognia
kręci się wokół iskier drzewa
na której to gałęzi spocznie
imię co jeszcze w nas dojrzewa...
Owocobranie planet w pełni
już płachta czerni embrion chwyta
Ojcze korzenny módl się w kropli
niech błyszczy w oku i nie znika.
Na pojednanie i przetrwanie
któż lepiej zna się w pestce jutra
niech nam się zdarzy prawem cudu
z zasłony lotnej kiełkowanie.
BALLADA O BIEDZIE
Jeszcze mnie zresztą nie dożarła
jakoś się wspólnie mocujemy
ssie mnie bezzębna kutwa starcza
gdy ją ukłuję tępym piórem.
Czasami krwi jej spuszczę z palca
i chłepce hiena wygłodzona
już wierszy nie chce zeżreć z garnka
psioczy lecz wierna mi jak żona.
Diabli nadali nas do pary
kiedy przyjaciel dom ominął
pozostawiając tuż przed progiem
worek z długami na sto imion.
Podpiszę wszystkie cyrografy
oprócz jednego na ten czas
nie oddam duszy twojej biedo
— chociaż niewarta nawet grosz.
BALLADA Z NADZIEJA
Bracie od wiersza robaka i łyżki
to miejsce gdzie wszystkie łączą się granice
wielekroć rozniosły po ogrodzie słowa
gdzie każdy z nas swego kreta wyhodował.
Nasłuchujemy kroków listonosza
broń nas Panie przed wieścią ze świeżego kopca
coraz więcej korytarzy w podziemiach bez echa
nowe imię przypisane do znanej modlitwy.
Jednak jeszcze zostało tych parę adresów
nie każdy kret z rana taki jest robotny
tym bardziej gdy kot będąc przy nadziei
biega w czujności wiosennie żywotny.
Nie czas tedy i jeszcze nie pora...
Pielęgnujemy póki można to domowe zwierzę
co też ma własne niezbadane ścieżki
pamiętając o naszych i cudzych Ogrodach.
BALLADA ZABIEDZONA
Już nawet nam się nie chce słuchać
własnego głosu nad ranem
gdy wszystkie okna uchylone
a zewsząd dobiega lament.
Sami nie wiemy czy to nasze
co wokół się jeszcze błąka?
Latami w trosce dopieszczane
czy tylko odgłosy pająka.
Skoro muchy wyniosły się z domu
bo też nie lubią głodu...
A jeszcze wczoraj tu się zabłąkał
drogi kuzyn ze Wschodu.
Lecz i u niego na bezrobociu
przyjaciel wszystkich pajęczyn.
Skundleni bracia, matka i siostra
też się nie chciała wdzięczyć...
Skądś do nas przyszła nie wyproszona
w goście na dłużej zasiadła
ta franca której nigdy nie starcza
dobytku, chęcj i jadła.
Trzeszczy nam w trzewiach
pamiętne Lato i wiara spętana nadzieją.
O jakże blado u nas wypadłaś...
Czy głupcy się przez łzy śmieją?
NA KRAŃCU ŚWIATA
Nie było kolędy choć się o nią prosił
Dziad Leśny w Tajdze napotkany zimą
Szafir miał w oczach i jak Bajkał toczył
nim po sosnach i w ręku zawinął
suchy kaszel wiatru.
Kożuch na nim śniegolicy
i próżno by szukać strachu za kołnierzem
który zgubił zwierza.
A jednak... coś pod nim kwili i kołacze
jak zmarznięty dzięcioł o korę uderza
sypiąc szronem popiołu choć to nie pokuta
głowę każe schylić i pod stopę szukać
jakiegoś ciężaru który oddech spina.
A tu już Gwiazda zwiastująca porę
w zmierzchu gałęzi jakby zawstydzona
oczekiwaniem że jej ktoś w pół słowa
nie umiał zanucić...
Okolice Irkucka — 1985 r.
Z KADRU
Twarz Tajgi w sośnie wyrzeźbiona mrozem
spękana skórą kory jak Ikona
wiatr zaczesał srebrem włosy
klękając zaspą w duktach i parowach.
Dłońmi objęła brzozy nad urwiskiem
w wiatrołomach nogi uchodzone leżą
szepczą krzewy do ucha wspominając
krótką kłótnię liści o niestałość.
Oczy jej w dziuplach czekające świtu
w głąb zapatrzone nauczyły na pamięć
każde jedno drzewo
i tylko kornik — zasiedziały bożek
wierci myśl z dawna już przejrzałą.
Okolice Bracka — 1985 r.
SEN ZESŁAŃCA
Skąd Ty tu Panie między niewiernymi?
Niejeden Cię przecież nie chce znać i woła
że Cię nie było nigdy to i teraz
próżna modlitwa nasza i pokora.
A gdy Cię Carski ujrzy między nami
zesłanego w równie nam ubogiej szacie
pewno Cię weźmie nieprawomyślnego
za bolszewika
lub któregoś z naszych
co Mickiewicza zczytał myśli gorzkie
i kraj ten widział tylko mętnym wzrokiem
Napoleońskie tępiąc zimą ostrze
w Imię co nigdy miało nie zaginąć.
A gdzie Twe hufce Ojcze cierpiętników...
Czy to Anioł w brzozie zaklęty
wiedzie je w obronę....
Liście dzwonią orężnie
i z igliwia spłynął
mgły Syberyjskiej zamęt.
Okolice Irkucka — 1985 r.
ANTYFONA NAD BAJKAŁEM
Panno Gwiezdna w nieznanej zanurzona nocy
Niech Ci się nie śnią carskie epolety
tu i wieku mało aby sto lat wrócić
choć tu nie przetrwałem ani jednej zimy.
Matko Syberyjskiej Tajdze zaślubiona
choćby jedno ogniwo zaklęte z łańcucha
dało się wyrwać i do wody wrzucić
żeby zobaczyć jak zatacza koła
przed opadnięciem na wieczną niepamięć.
Nim się o brzegi w ranie stępi fala
głos jakiś usłyszeć jak stłumiony woła
mową ojczystą i jak sosna kona
z trzaskiem się waląc na cerkiewnych nogach
Stara Rosyja we krwi unurzona.
Panno Gwiezdna w Bajkale nagle wyłowiona
nim się wzrok odważył szukać Cię nad głową
przez pokorę i pamięć bliższą świętym grobom
z których proch zasilił morze słodkiej wody
może choć jedno słowo wyniesione
wróci w kropli pod adres
już nie zakazany.
Listwanka nad Bajkałem — 1985 r.
NAJBLIŻSZA PORA
Tak wobec gwiazdy gdy omiata niebo
naszej doczesności zszarganym ogonem
oko zastane ściga się z wieczorem
pierwsze życzenie zasiada za stołem
jakby się stała nowina w rodzinie
dzieciątkiem własnym i najmłodszym bratem.
Ileż w nas jeszcze wiary i pogody
aż dziw jak się rodzi o tej samej porze
rokroczny Feniks naszego ogniska
z popękanych kartofli przechodzący czadem
w kroplę bliźniaczą dalekiemu morzu.
Kruszy się w ręku słowo nad opłatkiem
wychodząc na wargi odświętnie ubrane
gdyby się co dnia miało zachować
w każdym z nas będąc dłużej sam na sam.
DZIWNA SPRAWA
– Proszę pana, proszę pana
stała się rzecz niesłychana!
Dziś makaron rano szczekał,
aż pies z budą chciał uciekać
i wyskoczył na płot w biegu,
spadł i zarył nosem w śniegu.
– Co ty mówisz, drogie dziecko?
To jest jakaś niedorzeczność?! -
Rzekł pan patrząc w oczy szkraba:
— Chyba dziecko coś przesadzasz ?
– Słowo daję! Pan nie wierzy?
Ten makaron zęby szczerzył,
a gdy jeszcze raz zaszczekał
to ten płot zaczął uciekać
razem z budą wlokąc psa...
Czy pan też makaron ma?
– Mam, lecz w mojej wyobraźni
mój się chyba zaprzyjaźnił
z psem, papugą , nawet z kotem
wokół domu tańczą z płotem.
|
