|
ПРОФЕССИЯ: ЛИТЕРАТОР
вижу и описываю
это эпика
роман повесть
чувствую и описываю
это лирика
поэзия
думаю и описываю
это философия
«дидактическая» поэзия
чувствую вижу думаю
и должен Это описать
это вдохновение
чтение переписывание
поправки и чтение
молчание и бешенство
прочитывание
именно это и есть «профессия»
писателя поэта и
литератора
2010
ЕЩЕ ОДИН ДЕНЬ
вставал
слепой день
без рассвета света
я начал вставать
вместе с ним
в пять в шесть
вставал день
отряхивался за окном
черный стряхивал воду
с ветвей с перьев
я вставал
с незрячим днем
под каркающей тучей
кто-то мертвый
запутался в моих
мыслях пальцах что пишут
я говорил без слов
с ним ему
вставал какой-то день
теперь часто бывает суббота
два раза в неделю
вчера был вторник или пятница
сегодня воскресенье
ты знаешь
я опять написал стихотворение
я вчера прочитал
мое стихотворение которое вы написали
перед смертью
я порадовался тому что мы пишем
похожие стихи
я пишу стихи которые
похожи на стихи
многих поэтов
исполняется мечта
моей жизни
антология польской поэзии
без дат и без фамилий
стихи анонимных поэтов
как же это прекрасно
никаких премий
за писание стихов
НА ТЫ С ЧЕСЛАВОМ
Мы не «тыкали» друг другу
не пили мы
на брудершафт
мы всегда говорили друг с другом
на «вы»
был уговор
что «ты» нам не подходит
а были мы знакомы
пожалуй 55 лет
я не говорил ни
Чеслав ни Чеславек
ни Чесек
в том не было нужды
ни Вам ни мне
между говорящими на «вы» нет
некоторых форм которые могут
возникнуть между
Тадеком и Чесеком
ЗАПОЗДАЛЫЙ ОТВЕТ
Ты спросил меня
писать ли стихи
и не знаешь почему я молчу
проходя проселочной дорогой
улицей незнакомого города
кладбищенской тропинкой к могиле матери
я говорил сам себе
значит вот как
так платят
за все
за что
за ничто
значит вот как
поэт остается один
в гостиничном номере
в лавровом венке
тот второй
в дурацком колпаке
в тюремной камере
ищет веревку
над большой водой
в сумасшедшем доме
он думал что сочиняя стихи
он обнимает женщину
семью страну
всю землю
кто-то третий над нами смеется
лишь в конце
ты узнаешь
что такое поэзия
ЛОВИТВА
голубеет
выцветает
белеет
ветшает
пейзаж и облик человека
почему не могу я к этому бедняге
прикоснуться стихом пером
еще раз вдохнуть в него в жизнь
поймал я его случайно
а теперь он сквозь память
сквозь слова протекает
уплывает в небытие
а ведь это мгновение
снимок сделанный моими глазами
было явлением Человеческого Существа
никакого гласа с небес
лишь два слова
«добре утро»
и его старое лицо
в голубой робе
выцветшие глаза
белесая щетина
смятая кепка вместо трости
сучковатая палка
черные (запыленные) ботинки
15/16 июля 1978 года. Дом творчества в Ситняково, Болгария
ВСКРЫТИЕ ПАДШЕГО АНГЕЛА
В прозекторской на столе
лежит падший ангел
склонились над ним
члены Папской Академии
Академии Наук Британского
Научного Общества Шведской Академии
(Премия Мира)
атеисты
не практикующие верующие
фундаменталисты
упали два ангела
один черный другой белый
белый был моим ангелом хранителем
черный был моим дьяволом хранителем
какой-то милый господин
сказал (по радио)
что у Тебальди был
голос ангела
но поскольку никто
не слышал пения ангела
было бы лучше сказать
у ангела голос как у Тебальди*
нельзя сказать
что у Каллас был нос ангела
но можно сказать
что у ангела (некоего ангела) был нос как у Каллас**
нельзя также писать
и говорить что у «мадонны»***
попка ангела
поскольку никто не видел попки
ангела а «все» видели
попку «мадонны»
ЗА ОДНУ БУКВУ
умирая они еще грызутся
они еще торгуются
за одно слово
за одну букву
на памятнике
если бы дело было только в том
что в слове
геррой
больше на одну букву
если бы дело было
в букве «р»
но для них все дело в целом слове
в смысле истории
в том что их герой
что наш
что их что наш
что ваш
кровь сердечная
кровь прошлого
разбавленная словами
беззубых старцев
которые грызутся
за кости похороненные сожженные
молодая кровь проливается сейчас
из пустого в порожнее
какие-то торги расчеты счеты
за количество трупов за дым крематориев
слышите ли вы полаивание
своры собак
бешеной масти
националистов
которые
наполняют слово
«прощаю» ненавистью
видите ли вы старцев
над могилой
неизвестного и известного солдата
которые трупным ядом ненависти
заражают молодые сердца
и головы внуков
а ведь сказал Неизвестный
вам поэт наш поэт
«Смерть, муки, прошлое — не господа созданье,
А дело сатаны (…)
Прошедшее — оно сейчас, но чуть подале (...)»****
Примечания переводчика:
* Рената Тебальди – итальянская оперная певица.
** Мария Каллас — греческая и американская оперная певица.
*** Мадонна Луиза Вероника Чикконе — американская эстрадная певица.
**** Циприан Камиль Норвид. «Прошлое». Пер. Давида Самойлова (прим. переводчика).
Перевел с польского Владимир Штокман
|
|
ZAWÓD: LITERAT
widzę i opisuję
to jest epika
powieść opowieść
czuję i opisuję
to jest liryka
poezja
myślę i opisuję
to jest filozofia
poezja „dydaktyczna
czuję widzę myślę
i muszę To opisać
to jest natchnienie
czytanie przepisywanie
poprawianie i czytanie
milczenie i wściekłość
odczytywanie
to jest właśnie ''zawód''
pisarza poety i
literata
2010
JESZCZE JEDEN DZIEŃ
wstawał
ślepy dzień
bez świtu światła
zacząłem wstawać
razem z nim
o piątej o szóstej
wstawał dzień
otrząsał się za oknem
czarny strząsał wodę
z gałęzi z piór
wstawałem
z niewidomym dniem
pod kraczącą chmurą
ktoś umarły
zaplątał się w moje
myśli palce piszące
mówiłem bez słowa
z nim do niego
wstawał jakiś dzień
teraz często jest sobota
dwa razy w tygodniu
wczoraj był wtorek albo piątek
dzisiaj niedziela
wiesz
znów napisałem wiersz
wczoraj przeczytałem
mój wiersz który pan napisał
przed śmiercią
ucieszyłem się że piszemy
podobne do siebie wiersze
piszę wiersze które są
podobne do wierszy
wielu poetów
spełnia się marzenie
mojego życia
antologia polskiej poezji
bez dat i bez nazwisk
utwory anonimów
jakie to piękne
nie ma nagród
za pisanie wierszy
NA TY Z CZESŁAWEM
Nie ''ty-kaliśmy'' się
nie wypiliśmy
''bruderszaftu'' (''brudzia'')
zawsze mówiliśmy do siebie
''per'' pan
była zgoda
że ''ty'' nam nie pasuje
a znaliśmy się
chyba 55 lat
ja nie mówiłem ani
Czesławie ani Czesiu
ani Cesiek
nie było to potrzebne
ani Panu ani mnie
międzyзапоздалый ответ ''panami'' nie ma
pewnych form które mogą
zaistnieć między
Tadziem i Ceśkiem
SPÓŹNIONA ODPOWIEDŹ
Zapytałeś mnie
czy pisać wiersze
i nie wiesz czemu milczę
idąc polną drogą
ulicą nieznanego miasta
ścieżką cmentarną do grobu matki
mówiłem do siebie
więc to tak
tak się płaci
za wszystko
za co
za nic
więc to tak
poeta zostaje sam
w pokoju hotelowym
wieńcu laurowym
ten drugi
w czapce błazeńskiej
w celi więziennej
rozgląda się za sznurem
nad wodą wielką
w domu obłąkanych
myślał że pisząc wiersze
obejmuje kobietę
rodzinę kraj
całą ziemię
ktoś trzeci się z nas śmieje
dopiero na końcu
dowiesz się
co to jest poezja
POŁÓW
błękitnieje
płowieje
bieleje
wietrzeje
krajobraz i obraz człowieka
dlaczego nie mogę tego biedaka
dotknąć wierszem piórem
jeszcze raz powołać do życia
złowiłem go przypadkiem
a teraz przez pamięć
przez słowa przecieka
odpływa w nieistnienie
a przecież to mgnienie
zdjęcie zrobione moimi oczami
było objawieniem Istoty Ludzkiej
żadnego głosu z nieba
tylko dwa słowa
„dobre utro
i jego stara twarz
w niebieskim drelichu
oczy wypłowiałe
biaława szczecina
czapka wymięta zamiast laski
kijek sękaty
czarne (zakurzone) buty
15/16 lipca 1978 roku. Dom Pracy Twórczej w Sitniakowie, Bułgaria
SEKCJA ZWŁOK ANIOŁA UPADŁEGO
W prosektorium na stole
leży anioł upadły
pochyleni nad nim
członkowie Akademii Papieskiej
Akademii Nauk Brytyjskiego
Towarzystwa Naukowego Akademii Szwedzkiej
(Nagroda Pokojowa)
ateiści
wierzący niepraktykujący
fundamentaliści
spadły dwa anioły
jeden czarny drugi biały
ten biały to był mój anioł stróż
a ten czarny to był mój diabeł stróż
jakiś miły pan
powiedział (w radiu)
że Tibaldi miała
głos anioła
ale ponieważ nikt
nie słyszał śpiewu anioła
lepiej brzmi
anioł ma głos jak Tibaldi
nie można powiedzieć
ze Callas miała nos anioła
natomiast można powiedzieć
że anioł (pewien anioł) miał nos jak Callas
nie można też pisać
i mówić że ''madonna''
ma pupę anioła
bo nikt nie widział pupy
anioła a ''wszyscy'' widzieli
pupę ''madonny''
O JEDNĄ LITERĘ
umierając jeszcze się gryzą
odbywają się jakieś targi
o jedno słowo
o jedną literę
na pomniku
gdyby to chociaż chodziło
o to że słowo
bochater
ma o jedną literę za dużo
gdyby chodziło
o literę ''c''
lecz im chodzi o całe słowo
o sens historii
o to że ich bohater
że nasz
że ich że nasz
że wasz
krew serdeczna
krew przeszłości
rozwodniona słowami
bezzębnych starców
którzy gryzą się
o kości pogrzebane spopielone
młoda krew przelewana teraz
z pustego w próżne
jakieś targi przetargi liczydła
o liczbę trupów o dym krematoriów
czy słyszycie poszczekiwanie
sfory psów
wszelkiej maści
nacjonalistów
którzy
napełniają słowo
''przebaczam'' nienawiścią
czy widzicie starców
nad grobem
nieznanego i znanego żołnierza
którzy trupim jadem nienawiści
zarażają młode serca
i głowy wnuków
a przecież powiedział Nieznany
wam poeta nasz poeta
''Nie Bóg stworzył przeszłość, i śmierć, i cierpienia,
Lecz ów, co prawa rwie (...)
Przeszłość − jest to dziś, tylko cokolwiek dalej (...)''
|
